Powrót

Glisno(Gleißen)

Budynek pałacu zlokalizowany jest w południowej części miejscowości wraz z założeniem folwarcznym oraz parkiem. Obiekt zwrócony jest elewacją frontową w kierunku północno-wschodnim, poprzedzony misą fontanny i gazonem. Po zachodniej stronie pałacu zlokalizowane jest założenie folwarczne z dziedzińcem gospodarczym. Po stronie południowej rozciąga się park w typie krajobrazowym, liczący ok. 28 ha, z ruinami mauzoleum rodu von der Marwitz na osi widokowej od elewacji parkowej pałacu i mniejszym mauzoleum rodu von Wartenberg oraz romantycznymi ruinami mostu. Miejscowość posiada metrykę średniowieczną i stanowiła własność kolejnych rodów rycerskich, a następnie w okresie nowożytnym rodu von Waldow, wywodzącego się z pobliskich Lubniewic. W XVI wieku w miejscu dzisiejszego pałacu istniał zapewne dwór będący własnością Kaspera i Hansa von Waldow W okresie wojny trzydziestoletniej majątek został w poważnym stopniu zniszczony i następnie odsprzedany von der Marwitzom. Po wojnie siedmioletniej należał do niejakiego Trossckei, aby wkrótce znaleźć się w posiadaniu prezydenta kamery pruskiej - Friedricha von Posera. Nowy właściciel dóbr gliśnieńskich zdecydował o wzniesieniu okazałej rezydencji, której budowę rozpoczęto w 1793 roku. Zarazem opodal rezydencji wybudowano ałuniarnię i fabrykę jedwabiu. W latach 20. XX wieku założono tutaj kąpielisko lecznicze, jedyne w swoim rodzaju uzdrowisko w regionie. Kolejny właścicielem majątku był Israel Moses Henoch, znany jako fundator kościoła wzniesionego w 1837 roku, który adaptował pałac na luksusowe kasyno z hotelem. Po kolejnych zmianach własnościowych, w posiadanie majątku wszedł Karl Otto von Wartenberg, który zrezygnował z prowadzenia uzdrowiska i skoncentrował się wyłącznie na prowadzeniu działalności rolnej. Z dóbr ziemskich utworzona została ordynacja, a w miejscu zabudowy uzdrowiskowej wybudowano założenie folwarczne. W południowo-wschodniej części parku wystawiono mauzoleum rodzinne z herbami rodowymi w frontonie fasady. Przebudowano i rozbudowano również pałac, w którym spadkobiercy K.O. von Wartenberga mieszkali do końca lat 20. XX wieku. W 1945 roku majątek został znacjonalizowany i przekształcony w Państwowe Gospodarstwo Rolne. Pałac do lat 60. XX wieku nie był użytkowany i znajdował się w złym stanie technicznym. W 1967 roku budynek został wydzierżawiony Kaliskiej Wytwórni Pluszu i Aksamitu na ośrodek kolonijny. Skrzydło pochodzące z 1910 roku pozostało w użytkowaniu PGR i do dnia dzisiejszego znajdują się w nim wydzielone mieszkania pracownicze. W latach 1968-1972 przeprowadzono remont generalny i adaptacje wnętrz do nowej funkcji. W latach 70. XX wieku użytkownikiem pałacu była firma Rurotex. W 1978 roku właścicielem obiektu został Wojewódzki Ośrodek Postępu Rolniczego w Lubniewicach. Pałac został wzniesiony w 1793 roku w stylu późnego baroku. W swym obecnym kształcie jest to budowla założona na planie wydłużonego prostokąta na osi północny zachód - południowy wschód. Obiekt jest murowany z cegły na zaprawie wapiennej, o tynkowanych elewacjach. W sensie architektonicznym jest to budowla parterowa, w części podpiwniczona, nakryta dachem mansardowym z lukarnami o wolutowych spływach i wystawkami okiennymi. Na osi pałacu zlokalizowana jest owalna sala nakryta kopułowo, artykułowana w elewacjach ryzalitami. Od frontu poprzedzona została schodami i prostokątnym tarasem, od strony elewacji tylnej schodami i kolumnowym portykiem. Elewacje akcentowane są wejściami, otworami okiennymi, gzymsem cokołowym i koronującym oraz boniowaniem.Więźba dachowa pałacu jest drewniana XIX i XX-wieczna, o konstrukcji płatwiowo-kleszczowej, z oryginalną więźbą kopuły nad salą główną. Dachy przykryte zostały dachówką ceramiczną karpiówką układaną w koronkę. Stolarka okienna i drzwiowa jest wtórna. Z historycznego wyposażenia i wystroju pałacu niemal nic się nie zachowało do dnia dzisiejszego. Z pierwotnego układu pomieszczeń pozostawiono owalną salę o wysokości dwóch kondygnacji. Pozostałe pomieszczenia są wtórne, pełniące funkcje zgodne z aktualnym przeznaczeniem obiektu, tj. ośrodka szkoleniowego. Obecna budowla jest wynikiem kilku faz budowlanych. W pierwszym etapie, w końcu XVIII wieku wybudowano podłużny budynek pałacu nakryty mansardowym dachem z owalną salą nakrytą cebulastym hełmem kopułowym. Elewacje podłużne zaakcentowano rytmem trzech wejść i szesnastu okien, z których cześć zamknięta została prostokątnie, a część odcinkiem łuku. Wewnątrz, po obu stronach owalnej sali wprowadzono dwie sale, a części boczne zakomponowano w układzie dwuipółtraktowym. W sieniach bocznych mieściły się klatki schodowe. Pałac został wzniesiony pod wpływem realizacji letniej rezydencji Fryderyka Wielkiego - Sanssouci w Poczdamie. W latach 30. XIX wieku, z inicjatywy Israela Mosesa Henocha dokonano rozbudowy pałacu o dwa dwuosiowe pseudortyzality dodane do elewacji bocznych, o wystroju architektonicznym nawiązującym do architektury pałacu. Kopułę przykrywającą centralny ryzalit zwieńczono wówczas Gwiazdą Dawida. W 1856 roku Hans Karl von Wartenberg adaptował pałac na funkcje rezydencjonalne. W związku z czym dokonano przebudowy, w zakresie zmiany formy zwieńczenia bocznych pseudoryzalitów oraz likwidacji tralkowej balustrady u podstawy kopuły ryzalitu centralnego. Wewnątrz założono nowe stropy, schody, boazerię i kominki. Kolejna przebudowa miała miejsce w 1910 roku, kiedy to dostawiono do elewacji północno-zachodniej nowe skrzydło, nakryte dachem mansardowym. Przed fasadą wybudowano taras oraz nowe schody. Na tarasie ustawiono dwie rzeźby ogrodowe i dwie kolejne na gzymsach u podstawy kopuły. W elewacji tylnej dobudowano ryzalit zwieńczony dekoracyjną balustradą z kolumnowym portykiem i dwoma niszami bocznymi, w których ustawiono kolejne rzeźby. W tym też czasie wymieniono pokrycie dachowe wraz z likwidacją lukarn, a nad wejściami bocznymi nadbudowano wolutowe szczyty. W trakcie adaptacji z lat 1968-1972 prowadzonej przez Państwowe Gospodarstwo Rolne wymieniono częściowo więźbę dachową, pokrycie dachu, balustradę schodów oraz tynki w elewacjach. Przebudowano częściowo układ pomieszczeń, rozebrano historyczne klatki schodowe i wybudowano nowe z żelbetu. Ponadto wymieniono stolarkę okienną i drzwiową. W otoczeniu pałacu, wykonano podjazd z płyt betonowych, uproszczono dekorację fontanny i zlikwidowano staw przed elewacją parkową. Po 1978 roku za sprawą Ośrodka Szkolenia Rolniczego założono izolację poziomą fundamentów, zamontowano boazerie klepkowe w sali owalnej oraz zmodernizowano pomieszczenia w parterze i w mansardzie, wyposażając je w łazienki. Na terenie parku odtworzono oś widokową i uczytelniono przebieg poszczególnych alejek. W ostatnim etapie prac przypadających na lata 90. XX wieku dokonano rewaloryzacji sali balowej, usuwając wszelkie wtórne elementy i przywracając jej pierwotny charakter.

Pokaż widok na większej mapie