Powrót

Chociszewo(Kutschkau)

Miejscowość o średniowiecznej metryce, wzmiankowana w 1393 roku. Chociszewo stanowi typowy przykład wsi o owalnicowym charakterze zabudowy. Według opisów z ok. 1880 roku liczyło ono 1866 mórg ziemi, ok. 760 ha, w jego skład wchodziło 5 domów, 56 mieszkańców, z czego 14 było ewangelikami, a pozostali katolikami. Wspomina się także, że w tym czasie w obrębie folwarku mieszkało 18 analfabetów. W połowie lat 80. XIX wieku właścicielem dominium był przedstawiciel nietytułowanej rodziny, porucznik Karl Fuss, który w 1872 roku występuje również jako właściciel Smardzewa na terenie ówczesnego powiatu sulechowsko-świebodzińskiego. Byli oni właścicielami Smardzewa od 1853 roku. W Smardzewie niejaki Fritz Fuss zasłużył się renowacją zboru w 1911 roku. Z Choriszewa pochodził również Paul Fuss. Rodzina ta wzniosła w 1896 roku w obrębie folwarku, dwór mieszkalny oraz słabo dziś zachowane niewielkie założenie ogrodowo-parkowe. Piętrowy reprezentacyjny dwór posadowiony na osi północ-południe z ceramicznym dachem został wzniesiony w stylu eklektycznym łączącym w sobie cechy klasycystyczne i barokowe. W obrębie folwarku do dziś zachował się także kamienny spichlerz z 1800 roku. Na pałacu Chociszewskim, między dwoma oknami znajdowała się płaskorzeźba. Przedstawiała Matkę Boską z Dzieciątkiem Ale pewnego dnia przyjechali jacyś ludzie i powiedzieli, że zabierają ją do renowacji do Zielonej Góry. Później okazało się, że to byli oszuści i ukradli tą piękną płaskorzeźbę.

Druga wojna światowa okazała się tragiczna w skutkach dla dotychczasowych mieszkańców Chociszewa i całego powiatu międzyrzeckiego. W wyniku ucieczki spowodowanej ewakuacją przed zbliżającym się frontem, a następnie wypędzeń w czerwcu 1945 roku i wysiedleń w lipcu i sierpniu 1945 roku, ludność ta musiała przymusowo opuścić swoje miejsca zamieszkania. Natomiast napływ wysiedlanej ze wschodu ludności polskiej oraz przesiedleńców z Polski centralnej spowodował, że wieś Kutschkau stała się Chociszewem. Już na przełomie stycznia/lutego 1945 roku zaczęła się formować polska administracja. Pierwszym polskim sołtysem w Chociszewie został Wacław Dudek, który wziął udział w zebraniu organizacyjnym 8 lutego 1945 roku tzw. Starostwa Pogranicza w Dąbrówce Wielkiej.

Pokaż widok na większej mapie