Powrót

Smolnica(Bärfelde)

Majątek ziemski w Smolnicy, jako forma latyfundium, od 1337 do 1819 roku był własnością rodziny van der Marwitz. Jeden z członków tego rodu w 1766 roku wybudował okazały pałac na wzór rezydencji magnackich. Wkrótce rodzina popadła w długi i w 1818 roku była zmuszona sprzedać posiadłość. W bardzo szybkim tempie majątek zmieniał dwukrotnie właścicieli, następnie od 1832 roku stał się własnością rodziny von Sydow. 1 grudnia 1879 roku pałac spalił się doszczętnie. W dwa lata później odbudowano i przywrócono mu dawny blask. Nowy pałac był otynkowany na biało, szczelnie obrośnięty bluszczem. Szczyty na północnych i południowych fasadach były ozdobione kamiennymi spiralami, ten sam wzór powtarzał się nad oknami. Naokoło głównej wieżyczki istniało wysokie, wąskie przejście z balustradą. Pałac posiadał wówczas wszystkie nowoczesne wygody (kanalizację, centralne ogrzewanie, wodociągi, itp.). Gdy gałąź rodowa von Sydow wymarła majątek został kupiony ok. 1908 roku przez Maxa Freidheima. Nowy właściciel był farmerem z wykształcenia i powołania. Za jego czasów majątek liczył ok. 2900 ha gruntu, z czego ok. 40% stanowiła ziemia uprawna, resztę zajmowały lasy, łąki, zabudowania, drogi i mokradła. Max Freidheim dokonał wielu zmian i modernizacji, m.in. przeprowadzili elektryfikację kolei wąskotorowej do Różańska, zainstalował elektryczny generator w celu zasilania kolejki, majątku i wsi, zbudował destylarnię alkoholu przemysłowego i wieżę ciśnień, sprowadził traktory i kombajny żniwne, zmechanizował pojazdy konne, zbudował silosy na gromadzone pasze i inne innowacje. Zadbał również o pałac i jego posesję. Zmienił elewację budynku w 1932 roku na kolor jasnobrązowy. Osuszył staw znajdujący się przy północnej stronie pałacu. Ten wspaniały rozwój gospodarstwa brutalnie przerwała faszystowska ideologia nazizmu. Max Freidheim za cenę ratowania życia własnego i rodziny musiał opuścić niegościnną ojczyznę, ponieważ jego żona nie miała aryjskiego pochodzenia. Udał się wraz z rodziną - zabierając jedynie rzeczy osobiste - do Anglii, gdzie do dziś mieszka jego syn. Stało się to w 1938 roku. Wówczas majątek przejął ostatni niemiecki właściciel dr Fridrich Flick, który zarządzał nim do 1945 roku. 4 lutego 1945 roku wojska 3 Frontu Białoruskiego wyzwoliły Smolnicę. Dobytek kilku narodów niemieckich znalazł się pod tymczasowym zarządem Rosjan. Pałac został ograbiony z cennych przedmiotów, zdewastowany i opuszczony. Reszty dokonali miejscowi osadnicy i tzw. szabrownicy poniemieckiego mienia. W okresie walk o Smolnicę pałac szczęśliwie uniknął zbombardowania, choć gospodarstwo ucierpiało bardzo mocno. Po wojnie przed całkowitą dewastacją, co spotkało wiele okolicznych dworów, uchroniła pałac decyzja władz o utworzeniu ośrodka kolonijnego, a potem PGR. Od 1956 roku w pałacu mieściły się biura PGR i mieszkania rodzin pracowników. W 1965 roku pałac przejął Wydział Rolnictwa WRN w Szczecinie i powstało tutaj Państwowe Technikum Rolnicze. Budynek do chwili obecnej jest wykorzystywany jako szkoła średnia (obecnie również i gimnazjum) o różnych profilach i specjalnościach, nie tylko rolniczych.

Pokaż widok na większej mapie